Inhoud van deze cursus

Als trainer Zin in Lezen ben je in staat om op een ontwikkelingsgerichte manier de aanpak Zin in lezen met leerkrachten en studenten op te bouwen, leerkrachten en studenten te coachen en te begeleiden bij hun eigen ontwikkeling.
De aanpak Zin in lezen is ontwikkeld door De Activiteit en te vinden op www.zininlezen.com

Deze cursus is bestemd voor leerkrachten, intern begeleiders, lees- en taalspecialisten, externe begeleiders, nascholers en PABO-docenten die in de praktijk willen ondersteunen op de aanpak Zin in Lezen in de basisschool. Het gaat over kennis opbouwen over wat deze aanpak inhoudt voor leerkrachten en leerlingen van groep 1/2 t/m 8.
Tegelijkertijd wordt er gewerkt aan hoe je Zin in Lezen implementeert in de praktijk. Een praktijk die uiteraard op scholen heel verschillend is, maar wel altijd voor verbetering geschikt gemaakt kan worden. Voor de PABO docenten betekent dit het ontwerpen en uitvoeren van modules zin in lezen voor studenten.

---

Dit ga je leren

• ZiL in kleutergroepen en groep 3, in midden- en bovenbouw: inhoudelijke deskundigheid opbouwen.
• ZiL-aanpak verbinden aan praktijken
• Ontwerpen van oriëntatie-activiteiten in scholen en op de PABO
• Activiteiten waarmee ZiL in handen van leerkrachten en studenten komt: ontwikkelingsgericht begeleiden, nascholen en implementeren
• Onderzoeksgericht werken met vragen uit de praktijk: ZiL is geen programma

---

Zo gaan we te werk

Inhouden per dag

Dag 1

• Achtergrond en uitgangspunten van de aanpak ZiL
• De 10 bouwstenen van de aanpak ZiL
• Analyse met filmbeelden, herkennen van de bouwstenen en deze verbinden aan de eigen praktijk

Dag 2

• Rijke en adequate leeromgeving voor lezen én schrijven ZiL
• Wat lezen leerlingen, kijk hebben op boeken en teksten, de juiste materialen inzetten
• Hoe wordt lezen meer dan zo vlot mogelijk je tekst kunnen lezen? ZiL
• Verdiept lezen, hoe gaat dat? ZiL

Dag 3

• Thematiseren, spelverhalen opbouwen en leren door onderzoek
• Reeksen activiteiten opbouwen en lezen en schrijven daarin een plaats geven
• Vakdidactieken aan elkaar verbinden: mondelinge communicatie, wereldkennis en woordenschat en geletterdheid. ZiL

Dag 4

• ZiL en dialogisch schrijven, schrijven dialogisch benaderen door gespreksvoering (in de hele groep én in kleine groepen)
• Hoe schrijven en lezen elkaar versterken
• Genredidactiek toepassen
• Procesgericht schrijven
• Ankerschalen hanteren bij beoordelen van teksten

Dag 5

• ZiL en aarzelende lezers, leerlingen met taal- of leesproblemen
• ZiL en versterken van groepen leerlingen, uitgaan van verschillen
• Bewust groeperen en organiseren

Dag 6

• Handelingsgericht observeren, registreren en evalueren
• Voorzichtig met toetsen en vragen stellen
• Formatief toetsen en trianguleren
• Leesgesprekken voeren
• Schrijven om begrip te toetsen

Certificering

Om gecertificeerd te worden houdt de cursist een logboek bij n.a.v. de bijeenkomsten en de eigen praktijk. Van daaruit wordt het portfolio gevuld met bewijsstukken. Deze geven zicht op de ontwikkeling tot ZiL-trainer.

De bewijsstukken brengen de volgende activiteiten in beeld:

• Opbouwen oriënterende activiteiten voor ZiL
• Begeleidingsreeks op de werkvloer: voorbereiding, groepsbezoek/co-teaching, nagesprek
• Bijeenkomsten ontwikkelingsgericht inrichten
• Implementatietraject op een school
• Inhoudelijke kennis over ZiL in beeld brengen (via een artikel, een PowerPoint of een filmpje)

Om gecertificeerd te blijven zijn er verschillende mogelijkheden. Het betreft 12 contacturen per jaar:

• Deelname aan het netwerk Trainers Zin in Lezen of
• Coaching op de werkvloer door medewerkers van De Activiteit, of
• Deelname aan verdiepingsdagen, workshops verzorgd door medewerkers van De Activiteit

Literatuur:

Uit de Startblokkenreeks:

• Eén groep, veel verhalen! Geletterdheid bij 0 – 4 jarigen. B. Pompert, I. Vingerhoets, H. de Waard,

Uit de OGO-Reeks:

• Basisontwikkeling voor peuters en de onderbouw, L. van der Meer, 2023
• Lezen en schrijven doe je samen, B. Pompert, 2022
• Thema’s en Taal, B. Pompert 2023
• Leren in en over de wereld, De Koning, 2022 (hoofdstuk 3)

Andere relevante bronnen:

• De vele kanten van het leesbegrip, reviewstudy van Houtveen, van Steensel en de la Rie, 2019
• Meer dan lezen, J. Berenst e.a., 2016
• Ik is een meervoud, Bert van Oers, 2021
• Keuze uit uitgaven van Stichting lezen (in overleg met docenten)
• Werkmaterialen en documenten ontwikkeld door De Activiteit m.b.t. lezen en schrijven
• Actuele artikelen uit Zone, Meertaal en andere vakbladen, films en podcasts

Portfolio-opbouw:

• Vaardighedenoverzicht Trainer Zin in Lezenn
• Portfolio-opzet

---

Tijdsinvestering

Zo gaan we te werk:

We ontmoeten elkaar 6 dagen van elk 6 uur. Na elke cursusdag ga je binnen je eigen praktijk aan de slag. Dat betekent concreet werkactiviteiten voor groepspraktijken en cursussen ontwerpen, uitvoeren en reflecteren met behulp van het overzicht trainersvaardigheden. Ook het bestuderen van bronnen hoort daarbij en het vastleggen van ervaringen, winst en vragen en kwesties. Deze resultaten worden tijdens de volgende cursusdag gedeeld en gebruikt om van en met elkaar te leren. Elke cursusdag is er aandacht voor het ontwerpen van activiteiten voor je eigen praktijk. Je bouwt hiermee een portfolio op als basis voor certificering. Wil je deze certificering valide houden dan stroom je na deze cursus door naar het Netwerk Trainers Zin in Lezen.

36 contacturen (6 x 6 uur)
Uitvoering experimentele activiteiten in/met eigen groepspraktijk =16 uur
Begeleidende activiteiten (met collega’s of studenten) = 16 uur
Opbouwen van inhoudelijke deskundigheid (literatuur en bronnen bestuderen) = 24 uur

Tijdsinvestering certificering
Bijhouden portfolio en begeleiding, goedkeuring = 12 uur

---

Locatie en tijden

Locatie: Cursus- en vergadercentrum Domstad te Utrecht.

Tijd: Op vrijdagen van 9.00 – 16.00 uur

Data:

• 22 september 2023
• 13 oktober 2023
• 10 november 2023
• 19 januari 2024
• 15 maart 2024
• 17 mei 2024

Docenten:
Tonny Bruin
Bea Pompert

De cursus vindt doorgang bij minimaal 9 deelnemers